Heb je een vraag? Misschien vind je in onderstaande lijst wel het antwoord. Als dat niet het geval is, kan je ook altijd contact met ons opnemen.
Wat is de Gemeente-Stadsmonitor?
Hoe tevreden zijn de inwoners over de voorzieningen in hun gemeente of stad? Welke evoluties stellen we vast voor beleidsthema’s zoals wonen, klimaat, mobiliteit en armoede? Welke financiële middelen zetten de lokale besturen in voor hun werking? Op al deze vragen biedt de Gemeente-Stadsmonitor een antwoord!
De Gemeente-Stadsmonitor is een omgevingsscanner die de brede omgeving van elke Vlaamse gemeente en stad in beeld brengt. De monitor bevat meer dan 300 omgevingsindicatoren of -cijferreeksen, waarvan er ruim 100 worden verzameld door middel van een driejaarlijkse burgerbevraging. Bovendien zijn de indicatoren uit de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor en het Cijferboek Vlaamse Rand opgenomen in het dataportaal. Al deze indicatoren geven elk lokaal bestuur een uitstekend zicht op de staat van de gemeente of stad.
Het Agentschap Binnenlands Bestuur wil met deze beleidsmonitor elk lokaal bestuur ondersteunen om betere beleidsbeslissingen te nemen. Iedereen kan ermee aan de slag om het strategisch beleid van gemeenten en steden te analyseren, te onderbouwen en sterker te maken.
Wat is de burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor?
De burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor ging de publicatie van de nieuwe Gemeente-Stadsmonitor vooraf. Het Agentschap Binnenlands Bestuur voerde in samenwerking met Statistiek Vlaanderen de bevraging uit tussen begin september en eind oktober 2020. De bevraging gebeurde bij een representatief deel van de inwoners van 17 tot en met 85 jaar in alle Vlaamse gemeenten en steden.
Meer over de burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor lees je op de pagina Burgerbevraging.
Wat is een registerindicator? Wat is een surveyindicator?
In de Gemeente-Stadsmonitor wordt een onderscheid gemaakt tussen twee soorten indicatoren. De indicatoren uit geregistreerde databanken of registerindicatoren zijn indicatoren die hoofdzakelijk afkomstig zijn uit databanken van andere (Vlaamse en federale) overheidsinstanties. De surveyindicatoren zijn afkomstig uit de grootschalige burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor.
Een overzicht van alle indicatoren die we aanbieden, vind je op deze pagina. Je kan daarbij ook filteren op het type indicator: indicatoren uit de burgerbevraging (surveyindicatoren) of geregistreerde statistieken (registerindicatoren).
Hoeveel indicatoren telt de Gemeente-Stadsmonitor?
De Gemeente-Stadsmonitor telt meer dan 300 unieke indicatoren, waarvan ruim 130 indicatoren uit de burgerbevraging. Omwille van hun relevantie vallen sommige indicatoren echter onder twee of meer thema's. Een overzicht van alle indicatoren die we aanbieden, vind je op deze pagina.
Wat is een benchmark? Welke benchmarks zijn er?
Binnen de Gemeente-Stadsmonitor houdt benchmarking in dat je je eigen gemeente of stad kan vergelijken met een andere gemeente of met een cluster van gemeenten. Doorheen de website is benchmarking een centraal uitgangspunt.
Meer informatie over benchmarking en over de beschikbare benchmarks vind je op de pagina Benchmarking.
Waar vind ik alle data?
Je kan op deze pagina per thema de beschikbare data van alle indicatoren (hetzij uit de burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor, hetzij uit registerdatabanken) downloaden in een omvattend Excel-bestand. Alle beschikbare data per indicator vind je, eveneens in een Excel-bestand, via het overzicht van de indicatoren.
Wanneer volgt er een update van de data?
In een publicatiekalender houden we bij voor welke indicator op welk moment nieuwe data beschikbaar zullen zijn. Voor de indicatoren uit de burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor is dat driejaarlijks. Voor de indicatoren uit registerdatabanken zijn we afhankelijk van de dataleveranciers. Op basis van de publicatiekalender gaan we maandelijks na voor welke indicatoren een data-update mogelijk is. Voor een groot aantal indicatoren werken we bovendien samen met Statistiek Vlaanderen voor de aanlevering van de data. Dit is een bijkomende garantie dat we voortdurend het meest recente cijfermateriaal kunnen voorzien.
De datum die in de publicatiekalender en in het overzicht van de indicator per indicator vermeld staat, is een richtdatum, die afvangt van de dataleveranciers. Wij zorgen voor een zo snel mogelijke update op onze website.
Kan ik de atomaire data van de burgerbevraging opvragen voor wetenschappelijk onderzoek en verdere analyses?
Dat is mogelijk. Contacteer ons en we helpen je graag bij het afsluiten van een dataprotocol ter bescherming van persoonsgegevens. Het is immers cruciaal dat de surveydata vertrouwelijk worden behandeld. Je kan op voorhand alvast dit aanvraagformulier bekijken en invullen, zodat we samen meteen aan de slag kunnen gaan.
Hoe betrouwbaar zijn de resultaten van de burgerbevraging?
Voor de burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor werden 377.530 personen aangeschreven om de vragenlijst in te vullen. Uiteindelijk waren er 139.470 geldige vragenlijsten, goed voor een respons van bijna 4 op de 10 aangeschreven inwoners.
Typisch voor bevragingen is dat er een over- of ondervertegenwoordiging is van bepaalde groepen. Vrouwen hebben de vragenlijst vaker ingevuld dan mannen. Bij de jongere leeftijdsgroepen tot 45 jaar is er een ondervertegenwoordiging. Er zijn minder personen van deze leeftijdscategorieën onder de respondenten dan in de werkelijke populatie. In de leeftijdsgroep van 55 tot 75 jaar daarentegen is er een oververtegenwoordiging. Zij hebben de vragenlijst vaker ingevuld dan de jongeren. Belgen hebben vaker deelgenomen aan de bevraging dan niet-Belgen.
Om de non-responsvertekening door de over- en ondervertegenwoordiging van bepaalde groepen te ondervangen, worden gewichten berekend voor de uiteindelijke steekproef. Die houden rekening met de leeftijd/geslacht-verdeling in de gemeenten en met de bevolkingsomvang. De gewogen steekproef is representatief voor de kenmerken leeftijd en geslacht in elk van de gemeenten en voor alle 300 gemeenten samen.
Bij onderzoeken die zich baseren op een steekproef om veralgemenende uitspraken te doen, moeten we rekening houden met een foutenmarge. Zo kan je op grond van een steekproef van 500 respondenten uit een gemeente niet beweren dat 85% van de inwoners tevreden is over een voorziening. Je kan wel zeggen dat tussen 83% en 88% van de inwoners tevreden is. Dit is het betrouwbaarheidsinterval. Daarvan kan je met een grote waarschijnlijkheid stellen dat het populatiepercentage, het werkelijke percentage voor alle inwoners van de gemeente, zich erin bevindt.
Meer informatie over responsgraad, representativiteit en betrouwbaarheidsintervallen vind je op de pagina Burgerbevraging.
Wat is de impact van de coronacrisis op de cijfers en op de resultaten van de burgerbevraging?
Hoewel we in de cijfers al een gedeeltelijk effect van COVID-19 kunnen zien, zal de uiteindelijke impact van COVID-19 in de cijfers pas later echt duidelijk worden. Dit geldt zowel voor de indicatoren uit registerdatabanken als voor de indicatoren uit de burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor.
In de meeste indicatoren uit registerdatabanken is de impact of het effect van de COVID-19-pandemie nog niet of slechts in beperkte mate weerspiegeld. Dit geldt zeker voor datareeksen die momenteel maar jaarcijfers tot 2019 bevatten. Maar ook in datareeksen die tot 2020 lopen, zit dit effect nog niet ten volle vervat. Duidelijke conclusies kunnen pas op basis van de jaarcijfers van 2021 getrokken worden.
De burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor vond plaats in september en oktober 2020. In deze cijfers zit dus deels het effect van COVID-19 vervat. Hier moet wel rekening gehouden worden met het relatief gunstige moment van bevragen, vlak voor de tweede golf, toen we uit een wat gunstigere periode met minder beperkingen kwamen. Voor sommige vragen is daarenboven de referentieperiode twaalf maanden ("...het afgelopen jaar...") en omvatte die dus ook deels de periode voor COVID-19. Daarnaast is het effect ook sterk afhankelijk van het thema: terwijl we voor sommige thema's een onmiddellijke impact kunnen verwachten, zal er op andere vlakken maar op langere termijn een impact zijn. Voor een echt goede inschatting hiervan is het wachten op de resultaten van de volgende burgerbevraging.
Was het niet vreemd om burgers te bevragen op een moment waarop de coronacrisis nog niet volledig achter de rug was?
Aanvankelijk zou de driejaarlijkse burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor plaatsgevonden hebben in maart 2020. Door de uitbraak van de coronacrisis heeft het Agentschap Binnenlands Bestuur begin maart echter beslist om deze bevraging uit te stellen. Het land zat immers in lockdown, wat geen gepast moment was om burgers te bevragen.
Aangezien we echter al heel wat voorbereidingen hadden getroffen voor de burgerbevraging (bv. drukwerk), hebben we gezocht naar een geschikt moment later op het jaar om de bevraging alsnog te laten plaatsvinden. Zo hebben we de bevraging uitgesteld naar september. Achteraf gezien was dit een goede beslissing. We kunnen nu onze cyclus van driejaarlijkse bevragingen aanhouden en op die manier lokale besturen ondersteunen met de resultaten. Zo kunnen we samen gaan voor sterker datagedreven besturen.